ਦੁਬਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ 'ਸੋਨੇ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 30% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੀਮਤ 3,500 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਕੀਮਤ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ।
ਭਾਰਤੀ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਬਣੀ ਚੁਣੌਤੀ
ਦੁਬਈ ਪਿਛਲੇ 80 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਖਾਸ ਜਗ੍ਹਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਦੁਬਈ ਦੇ ਗੋਲਡ ਸੌਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀ ਗਾਹਕ ਆਉਂਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸੋਨੇ 'ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ 15% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 6% ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੁਬਈ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੁਬਈ ਦੇ ਜਵੈਲਰਾਂ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ।
ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ
ਭਾਰਤੀ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਦੁਬਈ ਦੇ ਜਿਊਲਰ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਬਿਹਤਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ 'ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਤੁਰਕੀ, ਇਟਲੀ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਰੁਝਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਲਕੱਤਾ ਤੋਂ ਰਵਾਇਤੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਵੀ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹੁਣ 'ਦੁਬਈ ਰਿੰਗ' ਵਰਗੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹੀਰੇ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ, ਲੈਬ ਹੀਰਿਆਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ
ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਾਹਕ ਹੁਣ ਹਲਕੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਜਾਂ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹੀਰਿਆਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਟਾਈਲਿਸ਼ ਲੁੱਕ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਕਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਧਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੰਗ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰਕ ਤਣਾਅ, ਡਾਲਰ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਆਰਥਿਕ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਵਰਗੇ ਕਾਰਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਫੈਡਰਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਅਤੇ ਨੀਤੀਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸੋਨਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਵਧੇਰੇ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ।
2025 ਤੱਕ ਮੰਗ ਹੋਰ ਘਟਣ ਦੀ ਉਮੀਦ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਜਾਰੀ ਰਹੀ, ਤਾਂ 2025 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੋਰ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਲਗਭਗ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੈ - ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦੌਰਾਨ।